Rầy nâu (RN) đã xuất hiện từ rất lâu ở các nuớc Đồng bằng nhiệt đới Châu Á như: Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Việt Nam….Khi xuất hiện thành đàn với mật số cao RN thường truyền bệnh & tạo thành dịch lớn, gây hậu quả rất nghiêm trọng, ngày nay biện pháp đơn giản nhất để giảm thiệt hại do RN gây ra là xuống giống né rầy. Tuy nhiên có nhiều nơi chúng ta cứ sản xuất liên tục không có thời gian cách ly cho ruộng nên việc RN gây hại cứ thường xuyên & liên tục. Để diệt trừ RN mang lại hiệu quả cao PGS.TS Trần Văn Hai trưởng Bộ môn BVTV Trường ĐHCT đã nghiên cứu đề tài & ứng dụng thành công các biện pháp sinh họcbằng nấm ký sinh thay cho việc sử dụng thuốc hóa học để trừ rầy nâu hại lúa, tránh gây mất cân bằng sinh thái và ô nhiễm môi trường. Theo PGS.Ts Hai nấm ký sinhcó nhiều loại, trong số đó có 2 dòng nấm đang được ứng dụng tại Long An: Nấmxanh (tên khoa học là Metarlizium Anisopliac (MA)) thường gây hại cho rầy nâu,rầy xanh, rầy lưng trắng, bọ xí; Nấm trắng (Beauveia Bassiana) gây hại cho rầy, sâu đục thân, sâu cuốn lá, bọ xít hại lúa, bọ xít đen

Từ nhiều lợi ích mà nấm ký sinh đem lại, Chi cục BVTV Long An phối hợp với Trung tâm Khuyến nông thực hiện đề tài: “Nuôi cấy nấm xanh diệt rầy tại nông hộ giúp giảm chi phí cho nhà nông” đã được triển khai thực hiện từ năm 2008 - 2010. Mô hình được tiến hành tại 6 huyện (Bến Lức, Cần Đước, Cần Giuộc, Thạnh Hóa, Tân Thạnh, Mộc Hóa). Diện tích thực hiện mỗi huyện từ 10 - 15ha. Bên cạnh đó, vụ Hè Thu năm 2009 vừa qua, Trung tâm Khuyến nông cũng đã ứng dụng nấmký sinh trên 10 hecta lúa nếp ở xã Vĩnh Công, huyện Châu Thành cũng đạt kết quả cao.

 Kết quả ban đầu cho thấy nông dân đánh giá cao mô hình vì: Sử dụng nấmxanh có khả năng diệt trừ khoảng 60 - 80% rầy nâu trên diện tích lúa bị nhiễm rầymật độ trung bình từ 1.000 đến 2.000 con/m2. Chi phí phun nấm xanh thấp hơn so với thuốc hóa học từ 70.000- 120.000 đồng/1 lần/1ha. Vả lại, nông dân không phải phun thuốc hóa học suốt vụ. Việc ứng dụng nấm xanh không ảnh hưởng gì đến các thiên địch sinh sống ở ruộng lúa, ít gây ô nhiễm cho môi trường, không gây hại đến sức khỏe con người, sản phẩm lúa gạo làm ra sạch. Do đó, nông dân các huyện như: Châu Thành, Cần Giuộc, Vĩnh Hưng đã yêu cầu Trung tâm Khuyến nông tiếp tục mở lớp tập huấn hướng dẫn quy trình nuôi cấy nấm xanh và ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp. Ông Võ Văn Đỏ, là tổ trưởng nhân giống lúa xã Vĩnh Công, huyện Châu Thành và là nông dân tiên phong tỉnh Long An thực hiện mô hình “Nuôi cấy nấm xanh diệt rầy nâu tại nông hộ” đạt hiệu quả. Theo ông quy trình nuôi cấy nấmnông hộ được thực hiện gồm 3 bước.

      Bước 1: Chuẩn bị môi trường gạo nuôi cấy nấm: ngâm gạo với nước trong 1 - 1 giờ 30 phút (tùy theo gạo mềm cơm hay cứng cơm, rẻ nhất là sử dụng gạo IR 50404), vớt gạo cho vào từng bọc nylon trung bình là 500 g/bọc, buộc kín miệng bằng dây thun.

   Bước 2: Hấp khử trùng: cho nước ngập đến vỉ ngăn nước nồi nhôm rồi cho từng bọc gạo nylon vào nồi, hấp thanh trùng khoảng 1 - 1 giờ 30 phút (kể từ nước sôi), đun bằng than đá hoặc củi. Vớt bọc gạo ra ngoài để nguội.

  Bước 3: Chủng nấm nguồn vào môi trường gạo: chia dĩa nấm  Metarhizium anisopliae gốc thành 6 phần bằng nhau (1/6 để sử dụng 1 bọc gạo nylon), chọn đĩa nấm gốc phải có chất lượng, tủ cấy cũng đơn giản để khi cấy nấm sẽ hạn chế nhiễm các nấm tạp. Tủ cấy là loại tủ nhỏ làm bằng kính khung nhôm, có khoát 2 lỗ để chúng ta thọt 2 tay vào bên trong khi cấy nấm gốc vào môi trường gạo sẽ ít bị nhiễm hơn. dùng dao rạch nấm gốc thành từng miếng nhỏ, rồi cấy vào một bọc gạo nylon, dùng co ống nước làm miệng, đậy nắp gòn và bịt đầu môi trường. Đem ủ chế phẩm để nơi cao ráo thoáng mát trong điều kiện nhiệt độ từ 28o – 30o, tránh ánh sáng trực tiếp, lắc bọc chế phẩm một lần/ngày, sau 10 - 14 ngày quan sát thấy nấm xanh bao phủ hết hạt gạo (hạt gạo nhỏ dần) có thể sử dụng được,cách sử dụng:  hòa chế phẩm trong nước qua vải lược, mỗi bọc cho 4 bình 16 lít (2 bình/1.000 m2), khi cho chế phẩm vào bình pha thêm 5 cc chất bám dính, phun chậm vào gốc lúa và phun xịt lúc buổi chiều mát  hoặc sẫm tối, có sương cáng tốt sẽ giúp nấm phát triển.

        Còn nếu phun gặp mưa khi chưa được 24 giờ phải phun lại. Nên phun khi mật số rầy nâu khoảng 2-5 con/tép và phun khi rầy nâu ở tuổi 1-2. Phun kỹ vào gốc lúa, khi phun phải trộn chế phẩm với chất bám dính giúp bào tử nấm bám tốt trên cơ thể côn trùng. Không hòa chế phẩm nấm xanh với các thuốc trừ nấm bệnh lúa…

Ông Đỏ cho biết thêm, trung bình 1 đĩa nấm gốc nuôi được có thể sử dụng cho ít nhất khoảng 1 ha. Hiện nay, ông đang sản xuất nấm giống cung cấp cho bà con. Thời gian từ ngày làm giống đến sử dụng chỉ trong vòng 1 tháng. Đối với ruộng thử nghiệm nấm xanh các vụ vừa qua của ông và một số cộng sự lân cận thì 1 ha sử dụng nấm xanh chi phí các khoản chỉ 200 ngàn đồng, còn khi sử dụng thuốc hóa học trừ rầy tốn khoảng 1,5 triệu đồng mà sản phẩm làm ra không đảm bảo vệ sinh antoàn.Để có được chế phẩm nấm ký sinh phòng trừ rầy nâu đảm bảo kết quả sử dụng tốt, nông dân có thể tìm mua đĩa nấm gốc do Bộ môn Bảo vệ Thực vật - Khoa Nông nghiệp - Trường Đại học Cần Thơ.

Mô hình bước đầu đã thực hiện thành công tại 2 tỉnh Long An & Sóc Trăng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Hướng tới sẽ mở rộng ra các tỉnh Đồng Tháp & Kiên Giang 

(Nguồn longan.gv.vn)

Ks. Bùi Phạm Trần Minh

TIN TỨC KHÁC :