Sâu tơ là 1 trong những loài sâu hại gây tác hại lớn nhất đối với các loại rau thuộc họ hoa thập tự đặc biệt là bắp cải, loại cây có vai trò chủ lực. Sự phá hại của sâu đặc biệt nghiêm trọng ở giai đoạn cây con và giai đoạn cây đang tăng trưởng. Mật độ sâu cao có thể ăn phần lớn diện tích lá chỉ còn trơ lại gân lá làm giảm sản lượng và chất lượng bắp cải rõ rệt. Sâu tơ đầu tiên được ghi nhận là có nguồn gốc từ Thổ Nhỉ Kỳ; sau đó phát triển ở hầu hết các quốc gia trồng rau cải trên thế giới cùng với sự phát triển của cây rau họ Cải (Brassicaceae) khả năng di chuyển của bướm rất xa, có thể trên cả ngàn cây số. Sâu tơ có thể sống được ở hầu hết các quốc gia trồng rau cải, ôn đới lẫn nhiệt đới và là mối lo ngại lớn nhất cho các nhà trồng rau cải hiện nay.

Sâu được ghi nhận là phá hại trên rất nhiều loại rau cải khác nhau như cải bắp, cải bẹ xanh, cải bẹ trắng, cải ngọt, cải bông, cải rổ; nhưng trầm trọng nhất là trên cải bắp, cải bông.

Sâu tơ có tên khoa học là Plutella xylostella, họ ngài rau, bộ cánh phấn. Khi bị động đến sâu thường nhả tơ buông mình xuống đất nên còn được gọi là “sâu dù”

Sâu tơ phát sinh và gây hại liên tục từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau.

Đặc điểm của sâu tơ

Trưởng thành của Sâu tơ là loài bướm đêm có thân dài khoảng 6-10 mm, sải cánh trung bình là 10-15 mm màu nâu xám, trên mép cánh trước có ba dấu hình tam giác màu nâu nhạt ngả trắng, cánh sau màu nâu xám, có dải trắng (ngài đực), dải vàng (ngài cái) chạy từ gốc cánh đến đỉnh cánh, mép ngoài có lông nhỏ dài mịn, khi đậu cánh áp sát thân. Bướm hoạt động chủ yếu về ban đêm, mạnh nhất là từ chập tối tới nửa đêm, ban ngày ngài đậu ở mặt dưới lá

Trứng hình bầu dục hơi tròn, đường kính 0,4 – 0,5 mm, màu vàng nhạt. Trứng đẻ rời rạc ở mặt dưới lá, gần gân chính. Sau khi đẻ 3-7 ngày trứng nở. Khi sâu non mới nở rất nhỏ, bò trên mặt lá, đục gặm lá để ăn, tạo thành các đường rãnh trông giống dòi đục lá.

Sâu non hình ống, mầu xanh nhạt, đẫy sức dài 9 – 10 mm, đầu mầu nâu vàng có các phiến cứng và trên các phiến đó có những chấm nâu nhạt, trên mỗi đốt chân đều có lông tơ. Sâu có 4 tuổi, thời gian phát triển của sâu non khoảng 11-15 ngày, nếu nhiệt độ thấp có thể tới 18-20 ngày. Sâu đẫy sức hoá nhộng trên lá. Từ tuổi hai, sâu sống ngay trên mặt lá và ăn thịt lá để lại biểu bì tạo thành các lỗ thủng trong mờ. Ở tuổi lớn, sâu ăn toàn bộ biểu bì lá khiến lá bị thủng lỗ chỗ, khi mật độ cao toàn bộ lá bị thủng. Sâu phát sinh mạnh, tốc độ gây hại nhanh chỉ sau 2-3 ngày ruộng rau đã xơ xác còn trơ lại gân lá, làm giảm năng suất rõ rệt..

Khi mới hình thành nhộng có màu xanh nhạt hoặc vàng nhạt, dài 6-8 mm được bọc trong kén mỏng màu trắng xốp nằm dưới mặt lá. Thời gian phát triển của nhộng khoảng từ 4-10 ngày tuỳ thuộc vào điều kiện nhiệt độ.

Vòng đời sâu tơ thay đổi theo nhiệt độ. Vòng đời của một lứa khoảng 30-40 ngày, các lứa sâu tơ nở gối nhau liên tiếp trong suốt vụ rau. Nhiệt độ thích hợp cho sâu tơ phát sinh gây hại từ 20 – 30 độ C. Mùa mưa mật độ sâu tơ giảm rất rõ.

Vòng đời sâu tơ 

Các biện pháp phòng trừ tổng hợp

Biện pháp giống

Trồng giống bắp cải chống chịu với sâu tơ. Cần chọn các giống tốt, hạt giống sạch sâu và vết bệnh, khoẻ, chất lượng cao để gieo trồng.

Biện pháp canh tác

Bố trí thời vụ thích hợp; trong vụ đông xuân nếu trồng muộn sâu tơ hại nhiều.

Luân canh với cây trồng không cùng ký chủ như lúa, bắp… nên trồng xen với cây họ cà, hành, tỏi… để xua đuổi ngài đến đẻ trứng.

Trước khi bứng cây ra trồng nên phun một đợt thuốc trên vườn ươm hoặc nhúng cây con vào dung dịch thuốc trừ sâu để tiêu diệt sâu, nhộng, trứng đang tồn tại trên cây giống.

Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng hủy bỏ tàn dư cây trồng.

Nên tưới rau bằng vòi phun mưa vào buổi chiều mát để ngăn cản việc giao phối của con trưởng thành và rửa trôi bớt trứng, sâu non. Tuy nhiên lưu ý nếu cây đang bị bệnh, bệnh sẽ dễ lây lan hơn.

Sau khi thu hoạch phải dọn sạch tàn dư của cây, đưa ra khỏi ruộng tiêu hủy hoặc ủ làm phân bón để tiêu diệt trứng, sâu non…

Thường xuyên kiểm tra ruộng, khi thấy mật số sâu tơ tăng nhanh phải phun thuốc diệt trừ kịp thời

Biện pháp sinh học

1. Sử dụng thiên địch

Nhóm bắt mồi: nhện, bọ rùa, chuồn chuồn cỏ.

Nhóm ong ký sinh: ong cự, ong kén nhỏ.

Nhóm vi sinh vật gây bệnh: nấm Entomophthore blunckitr, virus Granulosic cũng gây bệnh cho sâu tơ.

2. Dùng bẫy pheromone có hiệu quả diệt trưởng thành sâu tơ.

Biện pháp hoá học

Khi phát hiện có sâu tơ cần phun thuốc ngay. Sâu tơ có khả năng kháng thuốc rất nhanh, vì thế để giảm bớt áp lực kháng thuốc của sâu, phải sử dụng luân phiên nhiều loại thuốc. Khi dùng thuốc hoá học phải tuân theo nguyên tắc 4 đúng. Các hoạt chất và thuốc thương phẩm tương ứng có thể tìm thấy trong Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt nam. Trước khi sử dụng xem kỹ hướng dẫn trên nhãn thuốc.

Một số loại thuốc thường được dùng để phòng trị như:

• Các thuốc sinh học thuộc hoạt chất Abamectin như: Abatin 1.8EC, 5.4EC;  Binhtox 1.8EC;  Plutel 1.8EC,…; hoạt chất Emamectin như:  Tasieu, Ematin 1.9EC, 6.0EC; Tungmectin 5EC; Silsau super 3EC…
• Các thuốc có nguồn gốc vi sinh như Biocin, Delfin,…
• Các thuốc đặc trị như: Atabron, Success 25SC, Match, Lufenron, Sumipleo…

Cần theo đúng sự hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc khi phun xịt thuốc.

BVTV

Từ khóa: phòng chống sâu tơ hai bắp cải, hướng dẫn phòng và trị sâu tơ hai bắp cải, cách khắc phục sâu tơ hai bắp cải, phương pháp phòng và trị sâu tơ hai bắp cải

TIN TỨC KHÁC :