Những ngày này, nhiều nông dân ở Quảng Nam và Quảng Ngãi như ngồi trên lửa do dưa hấu đến kỳ thu hoạch nhưng không ai mua.

Rẻ như cho

Đang thuê xe tải cùng 6 lao động thu hoạch dưa hấu đưa lên huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam bán, anh Ngô Đức Thắng (thị trấn Phú Thịnh, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam) cho biết gia đình anh trồng 1,5 sào (750 m2) dưa đã đến kỳ thu hoạch nhưng thương lái mua chỉ 1.200 đồng/kg. Nếu bán với giá đó, gia đình anh lỗ nặng nên quyết định thuê xe đưa đi xa bán lẻ. "Trời vừa đổ mưa lớn nên tôi phải thu hoạch, nếu không dưa dễ bị hư hại. Đưa lên các huyện miền núi bán với giá 4.000- 5.000 đồng/kg thì may ra mới lấy lại vốn" - anh Thắng hy vọng.

Anh Đặng Văn Hải (thôn Kỳ Phú, xã Tam Phước, huyện Phú Ninh) trồng 4 sào dưa hấu, chưa kịp vui do được mùa thì anh phải chấp nhận bán 8 tấn dưa với giá chỉ 1.200 đồng/kg. Anh Hải và nhiều nông dân ở xã Tam Phước cho hay sở dĩ giá dưa xuống thấp là do thương lái Trung Quốc dừng thu mua. Trước đợt nghỉ lễ 30-4, thương lái thu mua dưa hấu tại ruộng đến 6.500 đồng/kg, sau đó xuống 4.000 đồng/kg. Sau kỳ nghỉ, thương lái lấy cớ Trung Quốc không nhập dưa nữa nên giá dưa mua tại ruộng chỉ còn 1.200 đồng/kg đối với loại lớn, mỗi trái từ 5-6 kg trở lên. Với giá đó, vụ dưa này gia đình anh Hải thất thu vài chục triệu đồng.

Nông dân khốn đốn bởi dưa hấu đến kỳ thu hoạch nhưng không ai muaẢnh: Trần Thường

Không những vậy, dù giá xuống thấp nhưng nhiều hộ trồng dưa hấu ở huyện Phú Ninh vẫn không bán được.

Tại tỉnh Quảng Ngãi, ngày 7-5, giá dưa hấu (loại hắc mỹ nhân) chỉ 1.500-2.000 đồng/kg. Tại nhiều cánh đồng chuyên canh dưa hấu như các xã Bình Thanh Tây, Bình Chương, Bình Trị (huyện Bình Sơn), dọc bãi bồi sông Trà Khúc (TP Quảng Ngãi)… có đến hàng trăm điểm tập kết dưa hấu, chờ thương lái tới thu mua.

Ông Nguyễn Văn Anh - một hộ trồng dưa hấu bãi bồi sông Trà Khúc, xã Tịnh An, TP Quảng Ngãi- cho rằng cách đây 3 ngày, có thương lái đến hứa mua gần 1 ha dưa hấu của gia đình ông với giá 2.500 đồng/kg. "Đúng hẹn, tôi thu hoạch chờ thương lái tới thu mua nhưng giá rớt xuống còn 1.700 đồng/kg. Đã 2 ngày qua, chờ mãi vẫn không thấy ai đến thu mua. Vốn liếng bỏ ra làm mấy tháng trời, tính ra chỉ thu được khoảng 20 triệu đồng, lỗ hơn 10 triệu đồng, chưa tính công sức của cả gia đình" - ông Anh chua xót.

Tương tự, hàng chục hộ trồng dưa hấu ở các xã như Bình Thanh Tây, Bình Chương, Bình Trị… (huyện Bình Sơn) khi đã đến ngày thu hoạch nhưng cũng không có thương lái tới thu mua. Thậm chí, nhiều nơi nông dân đành bỏ cho dưa hư hỏng ngoài ruộng.

Hơn 5.000 tấn "kêu cứu"

Ông Võ Thanh Anh, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) huyện Phú Ninh, nhận định trong vụ đông xuân 2018, toàn huyện có hơn 490 ha trồng dưa hấu, sản lượng ước đạt 12.750 tấn. Hiện dưa hấu ở Trung Quốc cũng đang trong thời kỳ thu hoạch nên họ dừng nhập dưa Việt Nam. Đến thời điểm này, các địa phương đã thu hoạch khoảng 2/3 diện tích dưa hấu. Như vậy, với khoảng 150 ha chưa thu hoạch, hiện lượng dưa hấu cần được "giải cứu" khoảng 3.000 tấn. Theo quy hoạch, toàn huyện Phú Ninh chỉ có 400 ha trồng dưa hấu nhưng do những vụ dưa trước được mùa được giá, người dân đua nhau mở rộng diện tích trồng dẫn đến vượt quy hoạch gần 100 ha.

Theo Phòng NN-PTNT huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, huyện có khoảng 56 ha dưa hấu đang thu hoạch, giá bán rất thấp, chỉ 1.500-2.000 đồng/kg. Hiện lượng dưa hấu tồn đọng hơn 1.100 tấn.

Tương tự, tại Quảng Ngãi, huyện Sơn Tịnh cũng tồn đọng gần 1.000 tấn dưa hấu. Ngoài ra, TP Quảng Ngãi, huyện Mộ Đức mỗi nơi cũng còn hàng trăm tấn dưa hấu chưa tiêu thụ được.

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn, thừa nhận giá dưa hấu sụt giảm khiến nhiều nông dân gặp khó khăn. Huyện đang kêu gọi các tổ chức thiện nguyện tại Hà Nội, Gia Lai, TP HCM hỗ trợ tiêu thụ dưa hấu giúp bà con nông dân.

Ông Trần Ngọc Thương, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ngãi, nhìn nhận lượng dưa hấu ở Quảng Ngãi và cả Việt Nam chủ yếu bán sang Trung Quốc. Nếu thị trường này dừng thu mua, giá dưa sẽ rớt. "Dưa hấu không thuộc loại cây được khuyến khích trồng nhưng do đầu tư ít, trồng dễ, nếu giá từ 4.000-5.000 đồng/kg, người trồng đã có lời. Do vậy, dù không được khuyến khích nhưng người dân vẫn trồng nhiều. Do trùng thời vụ với Trung Quốc nên cứ đến giữa tháng 4 đầu tháng 5, giá dưa hấu lại rớt" - ông Thương đúc kết.