Ngày 1-3, tuy rơi vào thời điểm rằm tháng Giêng, giá các loại trái cây thị trường ở TP HCM tăng cao nhưng mặt hàng vú sữa lại giảm mạnh so với trước Tết.

Tại khu vực quanh chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), giá vú sữa chỉ từ 10.000 – 20.000 đồng/kg, trong khi trước Tết trên 30.000 đồng/kg. Đây cũng là mặt hàng được nhiều xe bán rong kinh doanh do giá rẻ, dễ bán. Các tiểu thương đều giới thiệu đây là đặc sản vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim nổi tiếng.

Vú sữa rộ hàng được tiểu thương bán xổ

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Ngàn, Chủ nhiệm HTX vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim (tỉnh Tiền Giang), cho biết hiện đang vào vụ thu hoạch rộ vú sữa nên giá giảm. Theo đó, giá sỉ vú sữa loại 1 chỉ hơn 30.000 đồng/kg, loại 2 khoảng 14.000 – 15.000 đồng/kg. Các loại hàng dạt thì nông dân bán giá rẻ hơn cho thương lái. 

Cũng theo ông Ngàn, hiện vú sữa được trồng ở nhiều nơi nhưng hầu hết khi bán lẻ đều "ăn theo" thương hiệu vú sữa Lò Rèn. Chỉ có người lâu năm trong nghề mới có thể phân biệt được vú sữa chính gốc tại đây nhờ vị ngọt đậm và vỏ mỏng hơn quả được trồng tại các địa phương khác. Tại HTX, khoảng 70% đơn hàng bán đi Hà Nội, còn lại là các tỉnh phía Nam. Tại TP HCM, HTX cung cấp theo đơn đặt hàng (tối thiểu 40 kg) nhưng chưa có điểm bán lẻ trực tiếp.

"Vú sữa rộ mùa trong thời gian ngắn nên giá rẻ sau đó sẽ tăng cao do cuối mùa cho đến kết thúc vụ" – ông Ngàn giải thích.

Ngoài lý do rộ mùa, việc các doanh nghiệp giảm lượng thu mua vú sữa để xuất khẩu sang Mỹ cũng khiến giá thị trường giảm sút.

Vẫn giữ giá thu mua ở mức cao nhưng tỉ lệ vú sữa đạt chuẩn đi Mỹ rất thấp

Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu Vina T&T (TP HCM) xuất khẩu vú sữa sang Mỹ, cho biết giá mua nguyên liệu không giảm vẫn 50.000 đồng/kg nhưng siết chặt tiêu chuẩn mua. Theo đó, chỉ những quả được trồng tại vùng được cấp mã số, quả được bao từ nhỏ để ngăn ruồi đục quả và đạt chuẩn về mẫu mã, kích cỡ mới được thu mua.

Trước đó, do vú sữa bán rất chạy tại thị trường Mỹ ngay khi xuất khẩu được lô hàng đầu tiên nên các doanh nghiệp đẩy mạnh thu mua. Ngay vụ đầu tiên đã tăng nóng sản lượng, kiểm soát thiếu chặt chẽ nên một số lô hàng bị phát hiện nhiễm ruồi đục quả, vi phạm về kiểm dịch thực vật của Mỹ. Do đó, cơ quan quản lý Việt Nam đã siết chặt kiểm dịch xuất khẩu, các doanh nghiệp cũng siết thu mua để tránh rủi ro nếu dính vi phạm, gây thiệt hại về kinh tế do bị hủy hàng, phạt tiền, bị tăng tần suất kiểm tra các lô hàng sau.

Việc quả vú sữa có nhiễm ruồi đục quả là bình thường đối với người tiêu dùng trong nước (hiện tượng trái cây chín có dòi) nhưng không bình thường đối với người tiêu dùng nước ngoài. Nhiều nước khi nhập khẩu trái cây tươi từ Việt Nam cũng yêu cầu phải kiểm soát ruồi đục quả thông qua quy trình trồng và xử lý chiếu xạ hoặc hơi nước nóng từng lô hàng trước khi xuất khẩu.

Lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật xác nhận đang siết chặt kiểm tra các lô hàng vú sữa xuất khẩu để bảo vệ thị trường. Hiện cơ quan này đã tổ chức họp với các doanh nghiệp xuất khẩu, đại diện các vùng trồng tổ chức tập huấn nông dân sản xuất đúng quy trình phía Mỹ yêu cầu, đặc biệt là việc bao quả để chuẩn bị cho mùa xuất khẩu năm tới.