Giá heo hơi tại Trung Quốc đang có dấu hiệu hồi phục sau khi xuống thấp nhất vào tháng 11-2016. Và như một sự trùng hợp, giá heo hơi tại Việt Nam cũng có dấu hiệu tăng trở lại sau khi xuống thấp kỷ lục vào tháng 12-2016. Liệu có mối quan hệ nào không?

Chăn nuôi heo ở một trang trại. Ảnh: NH

Giá heo hơi tăng trở lại

Theo ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai, thời điểm trước tết, nhu cầu tiêu thụ thịt heo tăng cao nhưng giá thịt heo không tăng, mà ngược lại, liên tục giảm.

Do người chăn nuôi chấp nhận bán heo thấp hơn giá thành để có tiền chi dùng trong dịp tết nên sau tết nguồn cung giảm và mấy ngày gần đây giá heo đã có dấu hiệu tăng trở lại. Cụ thể, giá heo hơi trên địa bàn tỉnh Đồng Nai ở mức 37.000 đồng/kg, tuy tăng khoảng 3.000-4.000 đồng so với ba tuần trước nhưng mức giá này còn thấp hơn giá thành vài ngàn đồng nhưng đó vẫn là tính hiệu vui cho người chăn nuôi.

Gần như cùng thời điểm, giá heo hơi của Trung Quốc cũng bắt đầu tăng từ tháng 2-2017 và hiện đang ở mức 57.000 đồng/kg. Năm 2016, giá heo hơi tại Trung Quốc bắt đầu tăng mạnh từ tháng 3-2016 với mức giá trung bình gần 60.000 đồng/kg và tiếp tục tăng lên trong những tháng tiếp theo và đạt mức giá cao nhất vào tháng 5 và 6-2016 là 70.000 đồng/kg.

Đối chiếu với giá heo hơi trên thị trường nội địa sẽ thấy diễn biến tương tự như giá heo hơi tại thị trường Trung Quốc. Bằng chứng là, giá heo hơi trong nước bắt đầu tăng mạnh từ tháng 3-2016 và liên tục tăng rồi đạt đỉnh cao nhất là 55.000 đồng/kg vào tháng 5. Lý do khiến giá heo tăng nhanh và giữ mức cao trong những tháng đó là nhu cầu xuất heo sang Trung Quốc tăng mạnh. Thời điểm này, giá heo ở Trung Quốc cũng ở đỉnh điểm, cao nhất trong năm như nói ở trên.

Lúc đó, nhiều hộ, trang trại chăn nuôi tăng đàn vì nhận định thị trường Trung Quốc vẫn tiếp tục tiêu thụ mạnh thịt heo từ Việt Nam và một phần là nhu cầu tiêu thụ nội địa cũng tăng vào thời điểm Tết Nguyên đán 2017. Do đó, đã có tình trạng các trang trại, hộ chăn nuôi tăng đàn ồ ạt.

Tuy nhiên, giá heo hơi tại Trung Quốc sau mấy tháng tăng mạnh đã bắt đầu hạ nhiệt và giảm dần, đến tháng 11-2016, giá heo hơi tại thị trường này chỉ còn trên dưới 53.000 đồng/kg, mức giá thấp nhất trong năm 2016. Lúc này, Trung Quốc giảm dần và gần nhưng không còn mua heo từ Việt Nam.

Kết quả, một lượng heo của các trang trại, hộ chăn nuôi tăng đàn để bán cho thị trường Trung Quốc ứ lại và chuyển sang tiêu thụ nội địa. Điều này, khiến nguồn cung vượt cầu, giá heo giảm như một dự báo được biết trước. Theo Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai, chỉ riêng tỉnh này, tổng đàn heo thời điểm trước Tết Nguyên đán 2017 ước tính vào khoảng 1,8 triệu con, trong khi những năm trước chỉ ở mức trên dưới 1,5 triệu con.

Tránh phụ thuộc vào một thị trường

Diễn biến giá heo tại Việt Nam và Trung Quốc tăng giảm theo một nhịp có thể là ngẫu nhiên nhưng không thể phủ nhận, không chỉ có năm 2016 mà những năm qua, giá heo hơi trên thị trường trong nước tăng hay giảm đều xuất phát từ nguyên nhân: thương lái gom heo bán sang Trung Quốc.

Vì thế, liên quan đến vấn đề này, vào ngày 29-12-2016, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã có công văn gửi các tỉnh thành trong cả nước yêu cầu rà soát lại quy hoạch chăn nuôi heo gắn với thị trường chung và tiềm năng của từng địa phương.

Một trong những yêu cầu đó là các tỉnh thành khi mở rộng quy mô đàn heo trên địa bàn phải căn cứ vào tín hiệu thị trường, khuyến khích người chăn nuôi thay đổi cơ cấu giống và phát triển giống cao sản, giống đặc sản để đa dạng hóa sản phẩm và tránh rủi ro.

Cũng theo Bộ NN&PTNT, các địa phương cần đa dạng hình thức chăn nuôi, không quá chú trọng phát triển chăn nuôi công nghiệp mà cần chú ý phát triển chăn nuôi bán công nghiệp gắn với truyền thống, chăn nuôi hữu cơ.

Hiện tại, chăn nuôi heo chủ yếu đáp ứng thị trường nội địa và chỉ xuất khẩu heo nguyên con sang Trung Quốc. Điều này cần thay đổi để mở rộng thị trường, tránh phụ thuộc vào một thị trường để phòng khi thị trường đó ngưng mua, nguồn cung sẽ vượt cầu, giá sẽ tụt dốc, gây thiệt hại cho người chăn nuôi. 

Câu chuyện giá heo thấp hơn giá thành trong mấy tuần qua là minh chứng về việc phụ thuộc vào một thị trường của ngành chăn nuôi heo Việt Nam. Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra lâu nay, giá heo trên thị trường nội địa trong thời gian tới sẽ vẫn còn phụ thuộc vào những diễn biến của thị trường Trung Quốc, dù cơ quan quản lý có muốn hay không.

TIN TỨC KHÁC :