Trên diện rộng, chưa cần nói tới chất lượng, ngay cả Đề án truy xuất nguồn gốc miếng thịt mà TP.HCM làm “chủ xị”, phối hợp với các địa phương cùng thực hiện cũng đang vấp phải nhiều khó khăn. Đây là “cuộc chơi” của riêng TP.HCM, không có quy định nào ràng buộc cho các địa phương, nhưng hơn 85% lượng thịt lợn vào TP.HCM lại đến từ các tỉnh.

Việc kiểm soát nguồn gốc heo dễ dàng hơn với nhân viên kiểm dịch, khi họ chỉ cần chiếc điện thoại thông minh là có thể cập nhật thông tin kiểm dịch, thay vì phải dùng nhiều giấy tờ ghi chép như trước. Ảnh: Nam Thiên.

Sợ thương lái mạo danh

Việc TP.HCM thắt chặt quy định đeo vòng khiến Đồng Nai phải ráo riết triển khai vì đây là thị trường lớn. Nhưng đến nay việc thực hiện chỉ ở các trang trại lớn. Với các nông hộ, công tác này càng bị thờ ơ hơn, kể cả đó là lợn được chứng nhận VietGAHP.

Ông Trần Hữu Trung kể trường hợp ở huyện Thống Nhất (Đồng Nai), thời gian qua, thương lái vẫn tự làm lấy. Họ đến nhà mua mua lợn nhưng không đeo vòng ngay tại chuồng. Nguyên tắc là lợn của ai thì người đó cập nhập thông tin. Tuy nhiên do có quy mô nhỏ lẻ, mỗi năm bán 1 – 2 lứa, tiền đâu để bà con mua sắm chiếc điện thoại thông minh để kích mã?. Chỉ có thương lái thu mua số lượng lớn mới có điều kiện.

“Vì thế, khi thương lái đeo vòng không lấy gì bảo đảm đó là con lợn của tôi. Nếu không quản lý kỹ, đây sẽ là kẽ hở để gian thương mượn nguồn gốc lợn người này gán vào lợn của một hoặc nhiều người khác”, ông Trung lo ngại.

Giá lợn hôm nay 10.8 tại các tỉnh miền Bắc vẫn đang có xu hướng giảm nhẹ. Ảnh: Hải Đăng

Theo ông Trần Văn Quang, Chi Cục trưởng Chi cục Chăn nuôi - thú y Đồng Nai, tình trạng chưa kích hoạt được phần mềm quản lý khi đeo vòng truy xuất đúng là còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân do vòng bị lỗi hoặc người nuôi chưa thực hiện cung cấp thông tin về quy trình nuôi; vẫn còn tình trạng xe chở lợn hơi về TP.HCM có con đeo vòng, có con không đeo.

Các địa phương cùng than khó

Tỉnh Long An có tổng đàn lợn khoảng hơn 260.000 con. Tỷ lệ lợn được đeo vòng nhận diện khi vào các lò mổ trên địa bàn tỉnh rất thấp vì ngoài nguồn lợn tại chỗ, còn có lượng lớn nhập từ các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long…

Ông Lê Minh Đức, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Long An kể, khi thương lái mua vòng nhận diện sẽ trừ vào chi phí mua lợn và đôi khi cao hơn chi phí thực tế hoặc ép giá người chăn nuôi. Đa số người dân chăn nuôi nhỏ lẻ khó có khả năng tiếp cận công nghệ thông tin. Ngay cả cán bộ thú y cũng chưa được trang bị đầy đủ trang thiết bị truy xuất chuyên dụng.

Theo ghi nhận của phóng viên Dân Việt, hiện giá lợn hơi siêu tại một số tỉnh miền Bắc như Ninh Bình, Hà Nam, Nam Định... đã giảm khoảng 1.000 đồng/kg còn khoảng từ 31.000 đồng đến 32.000 đồng/kg. Ảnh: Hải Đăng

Còn đại diện Sở Công Thương Tây Ninh lại cho biết, Luật Thú y mới không còn quy định kiểm dịch đối với động vật, sản phẩm động vật vận chuyển trong tỉnh. Do không còn giấy chứng nhận kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật vận chuyển trong tỉnh, nên việc truy xuất nguồn gốc vận chuyển trong chuỗi cung ứng thịt an toàn gặp nhiều khó khăn.

Ông Trần Hữu Trung đề nghị khi thương lái đến bắt lợn phải có giấy xuất chuồng. Giấy xuất chuồng của chủ nào sẽ gắn liền số điện thoại của chủ chuồng đó. Khi có số liên lạc, người tiêu dùng có thể tự kiểm tra chéo bằng cách gọi thẳng về chủ trại truy vấn.

Với giá lợn hiện tại khoảng từ 31.000 đồng đến 32.000 đồng/kg, người chăn nuôi lợn phải chịu lỗ khoảng từ 4.000 đồng đến 5.000 đồng/kg lợn hơi. Ảnh: Hải Đăng

“Hoặc cơ quan thú y, quản lý thị trường đối chứng số điện thoại của chúng tôi với danh sách mà Sở NNPTNT đang giữ để tránh trường hợp thương lái gian lận bằng số điện thoại người nhà”, ông Trung chia sẻ.

Ông Lê Minh Đức thì cho rằng Đề án cần tính toán hài hòa lợi ích giữa người chăn nuôi, thương lái và người tiêu dùng đối với các chi phí, thiệt hại phát sinh trong quá trình thực hiện đeo vòng nhận diện.

“Việc đeo vòng, kích hoạt, cập nhật thông tin về hộ chăn nuôi phải được thực hiện trực tiếp bởi hộ chăn nuôi để đảm bảo thông tin truy xuất là chính xác. Tạo mặt bằng giá cả phù hợp đối với thịt lợn có đeo vòng nhận diện để kích thích người chăn nuôi và thương lái tham gia Đề án”, ông Đức đề nghị.

Bảng giá lợn hơi hôm nay 11.8 (tham khảo): 

Bảng giá lợn (heo) hôm nay 11.8. Người thực hiện: Hải Đăng