Ngày 28/5, có mặt tại ổ dịch tả lợn châu Phi ở xã Hải Đông, huyện Hải Hậu (Nam Định), khắp nơi là một màu trắng của vôi bột, không khí trong làng ngoài xã buồn tênh, im bặt tiếng lợn. Bên cạnh những giọt nước mắt của người nông dân lam lũ chăn nuôi là những cánh cửa trại buồn không thèm khép, bên trong sạch bách không còn một mống lợn. Cả xã Hải Đông có 10 phần lợn thì chết mất 9, 1 phần còn lại không biết chết lúc nào...

Theo ông Nguyễn Minh Dưỡng- Chủ tịch UBND xã Hải Đông, huyện Hải Hậu (Nam Định), ngày 22/3 trên địa bàn huyện Hải Hậu bắt đầu xuất hiện ổ dịch đầu tiên và đến ngày 2/4 dịch lây lan tới địa phương nhưng đến giờ vẫn đang rất nóng, số lượng lợn, trang trại bị dịch tăng lên từng ngày...

Bên cạnh những giọt nước mắt của người nông dân lam lũ là những cánh cửa trại khép hờ, bên trong sạch bách không còn một mống lợn.

Bán chuồng, bán trại...trả nợ

Ông Dưỡng cho hay, trước khi dịch tả châu phi xuất hiện, cả xã có hơn 6.782 con lợn. Tuy nhiên sau trận dịch tả càn quét, đến nay số lượng lợn tại địa phương này đã giảm xuống chỉ còn 600 con và giờ số lợn này cũng đang giảm, chết dịch từng ngày, đẩy người dân đến đường cùng. ”Dù số lượng lợn sót lại còn rất ít nhưng cứ với đà lây lan dịch như hiện tại thì trong thời gian tới, trên địa bàn xã sẽ không còn con lợn nào nữa” ông Dưỡng lo lắng.

Cũng theo ông Dưỡng, sau hơn 50 ngày công bố dịch, đến ngày 27/5, toàn xã Hải Đông đã cho tiêu hủy 3.981 con với khoảng 177 tấn lợn. Để tránh thiệt hại lớn cho người dân, khi phát hiện có dịch tại các trang trại, hộ chăn nuôi trên địa bàn, xã sẽ thành lập tổ công tác xuống lập biên bản, kiểm đếm và tiến hành tiêu hủy các con lợn bị chết dịch.

“Ngay khi có dịch, xã lập 6 chốt kiểm dịch, không cho vận chuyển và tiêu thụ ra bên ngoài nhằm hạn chế sự lây lan. Đặc biệt, trong công tác phòng, dập dịch, nhất là công tác kiểm đếm, tiêu hủy lợn dịch luôn được xã làm quyết liệt, bài bản và công khai, minh bạch giúp người dân đảm bảo được quyền lợi”, ông Dưỡng thông tin thêm.

Hết khủng hoảng giá lợn, rồi lại dịch lở mồm long móng, giờ lại thêm dịch tả châu Phi khiến gia đình bà Gương đành ngậm ngùi bán trại lợn rộng hơn 1ha để lấy tiền trả nợ.

Đang dọn cỏ bên bờ mương trong làng, thấy chúng tôi hỏi chuyện, bà Gương, một nông dân ở xã Hải Đông, huyện Hải Hậu lắc đầu bảo: "Hết khủng hoảng giá lợn, rồi lại dịch lở mồm long móng, giờ lại thêm dịch, thất bại chồng thất bại, nông dân chúng tôi "trắng tay" thật rồi".

Bà Gương buồn bã nói với đôi mắt xưng húp bởi bao ngày mất ăn mất ngủ vì dịch tả lợn châu Phi. Bà sụt sùi nói: "Nhà tôi từng nuôi khá nhiều lợn nhưng từ khi khủng hoảng giá lợn rồi cuối năm vừa rồi lại bị dịch lở mồm long móng khiến gia đình rơi vào “vực thẳm”. Chưa hết, đến đợt dịch tả lợn châu Phi vừa qua, hơn 400 con lợn của gia đình bị nhiễm dịch tả phải đi tiêu hủy...".

 “Giờ ngày nào cũng có người đến đến đòi tiền cám, tiền con giống khiến gia đình tôi buộc phải rao bán trại. Mà cũng chỉ là cái trại không, trống rỗng thôi. Nhà thì sổ đỏ đang nằm trong ngân hàng nên không bán được, tôi đang sợ bán trại đi thì sau này lấy gì mà sống...”, bà Gương nói trong nước mắt.

Hiện xã Hải Đông đang còn 600 con lợn và giờ số lợn này cũng đang giảm, chết dịch từng ngày, đẩy người dân đến đường cùng. Tính đến nay, số lượng lợn ở xã Hải Đông 10 phần thì đã chết quá 9 phần...

Biết chúng tôi là phóng viên, ông Nguyễn Văn Luật ở xóm Tây Cát, xã Hải Đông, nghẹn ngào nói: “Lần này thì hết  thật rồi chú ạ, chúng tôi trắng tay thật rồi, giờ chỉ còn lại một đống nợ thôi, biết bao giờ trả hết đây...”.

Dịch quét quá nhanh, trở tay không kịp

Từng là hộ nuôi lợn nhiều nhất, nhì ở xã Hải Đông nhưng đến giờ cũng chính lợn đã đẩy gia đình ông Luật xuống vực thẳm. “Hết bão giá rồi hết dịch này cho đến dịch khác đã đẩy người chăn nuôi bên bờ vực phá sản. Lần dịch tả lợn châu Phi này quét nhanh quá, mạnh quá khiến người chăn nuôi như chúng tôi không kịp trở tay, bao nhiêu vốn liếng còn sót lại đều đi theo đàn lợn vừa rồi...”, ông Luật lắc đầu chán ngán với đôi mắt thất thần.

Đợt dịch lần này khiến gia đình ông Luật thiệt hại khoảng hơn 1 tỷ đồng, thứ hy vọng duy nhất của vợ chồng ông Luật lúc này là khoản tiền hỗ trợ tiêu hủy lợn dịch của nhà nước để trả nợ lãi và tiền thức ăn..."Giờ coi như trắng tay nên gia đình tôi đang rất cần khoản tiền hỗ trợ này để tái đàn, chăn nuôi trở lại nhưng chưa biết bao giờ mới có, biết bao giờ thì dịch tả lợn châu Phi mới lui...", ông Luật ngậm ngùi nói thêm.

Sau đợt dịch tả châu phi hoành hành, đầy nhiều người nông dân vào vực thẳm, nợ nần chồng chất. Bà Gương, xã Hải Đông đang rao bán cái trại không với những ô chuồng sạch bách lợn bởi dịch tả lợn châu Phi...

Ông Nguyễn Minh Dưỡng- Chủ tịch UBND xã Hải Đông cho biết, thu nhập chính của bà con trong xã từ chăn nuôi, trồng trọt và đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản... Sau đợt dịch này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu của các hộ chăn nuôi lợn, đặc biệt đối với hộ nuôi với số lượng lớn. Ngoài ra, phần lớn các hộ nuôi lợn với quy mô nhỏ lẻ là hộ nghèo và cận nghèo trong xã. Đại dịch tả lợn châu Phi này ảnh sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống đã vốn khó khăn nay lại thêm khó khăn hơn.

Theo thống kê của UBND huyện Hải Hậu, ngày 22/3 trên địa bàn huyện Hải Hậu xuất hiện ổ dịch đầu tiên, đến nay dịch bệnh đã lây lan trên 35 xã, thị trấn. Tính đến ngày 27/5, trên địa bàn huyện đã tiêu hủy hơn 57.557 con lợn bị nhiễm dịch tả châu Phi với khoảng hơn 2.704 tấn lợn...