Chiều tối 2-10, ông Bạch Đức Lữu, Giám đốc Cơ quan Thú y Vùng 6, xác nhận lò mổ Xuyên Á đang bị tạm ngưng hoạt động, việc ngưng đến bao lâu tùy thuộc vào quyết định của UBND TP HCM. Về vấn đề một số heo tại đây phát bệnh lở mồm long móng, ông Lữu khẳng định toàn bộ heo nhập về lò không có bệnh lở mồm long móng và đã được kiểm dịch, xác nhận, có đeo vòng truy xuất nguồn gốc. 

"Nguyên nhân heo bệnh là do thời gian lưu giữ ở lò mổ để xử lý vấn đề tiêm thuốc an thần. Trước đó, ngày 20-9, tại lò mổ Xuyên Á phát hiện heo bệnh lở mồm long móng nên có virus gây bệnh lưu hành. Thông thường, heo đưa về lò, vài giờ sau được giết mổ thì không vấn đề gì. Nhưng trong vụ này, số heo đã bị lưu giữ tính đến nay là 5 ngày trong điều kiện ẩm thấp, mật độ dày nên mầm bệnh phát sinh. Không phải do đàn heo có bệnh sẵn" - ông Lữu khẳng định.

Do số lượng heo vi phạm quá lớn, lên đến 3.750 con, nên việc tổ chức tiêu hủy đang được các cơ quan chức năng từng bước tiến hành theo chỉ đạo của UBND TP HCM.

Heo chết tại cơ sở giết mổ Xuyên Á được đưa đi tiêu hủy trong ngày 2-10 Ảnh: VƯƠNG NGỌC

Theo văn bản do Phó Chủ tịch UBND TP HCM Trần Vĩnh Tuyến ký ngày 2-10, để bảo đảm sức khỏe người dân, TP yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương tiêu hủy toàn bộ số heo được xác định đã bị tiêm thuốc an thần trước khi giết mổ. Trước đó, số heo này được đoàn kiểm tra liên ngành công bố xử lý theo hướng cho nuôi nhốt chờ đào thải hết thuốc an thần sẽ được giết mổ bình thường. Văn bản này còn chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu UBND TP HCM hình thức xử phạt và tạm dừng hoạt động cơ sở giết mổ Xuyên Á để chấn chỉnh lại theo định hướng giết mổ tập trung hiện đại.

Xuyên Á là lò mổ lớn nhất TP HCM, mỗi ngày tổ chức giết mổ trên 5.000 con heo, chiếm hơn 50% tổng lượng thịt của toàn TP. Hoạt động chủ yếu của lò mổ là cho thuê mặt bằng để thương lái tổ chức giết mổ và bảo đảm điều kiện vệ sinh cơ sở, xử lý chất thải,… Trong đêm 28 rạng sáng 29-9, khi đoàn kiểm tra ập vào, có 21 thương lái đưa heo về đây giết mổ. Trong đó, 13 thương lái có lô heo được xác định đã bị tiêm thuốc an thần. Có một lô heo VietGAP của 8 thương lái cũng đưa về đây mổ nhưng không vi phạm.

Việc lò mổ Xuyên Á ngưng hoạt động sẽ ảnh hưởng nhiều đến hoạt động cung ứng thịt heo ra thị trường. Hiện TP HCM đang trong giai đoạn chuyển giao giết mổ về các nhà máy công nghiệp tập trung, thay cho giết mổ thủ công như hiện nay. Trong thời gian các lò mổ thủ công đóng cửa nhưng nhà máy công nghiệp chưa ra đời, thương lái từ các lò này tập trung về lò Xuyên Á, đẩy thị phần của lò mổ này lên cao. 

Trước đó, cơ sở Xuyên Á chỉ giết mổ khoảng 2.000-3.000 con/ngày. Nguyên nhân thu hút thương lái là do lò mổ này có vị trí thuận lợi, rất gần với chợ sỉ thịt heo lớn nhất TP HCM là chợ đầu mối Hóc Môn. Để chuẩn bị cho việc đóng cửa các lò mổ thủ công, TP HCM đã cho thương lái đưa heo về các cơ sở giết mổ khác như VISSAN, trung tâm giết mổ Bình Tân nhưng lượng heo chuyển về đây khá ít.

Trao đổi với phóng viên tối 2-10, ông Phạm Thành Hiệp, chủ trung tâm giết mổ Bình Tân, xác nhận khi lò Xuyên Á xảy ra vụ việc, nhiều thương lái liên hệ xin về đây giết mổ nhưng ông chưa nhận. "Công suất của lò là 1.500 con/ngày, bình thường mổ khoảng 1.000 con/ngày, nay thương lái tăng số lượng lên khoảng 1.200-1.300 con/ngày. Chúng tôi muốn kiểm soát giết mổ tốt nên không dám nhận thương lái mới. Hiện lò mổ chỉ có 4 cán bộ thú y trực là ít, đề nghị bổ sung người để quản lý tốt hơn" - ông Hiệp nói.

Hiện TP HCM có một nhà máy giết mổ hiện đại tại huyện Hóc Môn đã hoàn thành, dự kiến ngày 1-1-2018 sẽ đi vào hoạt động, công suất giết mổ và xử lý nước thải tại đây đạt 4.000 con/ngày. Đại diện nhà máy này cho hay nếu được UBND TP HCM giao nhiệm vụ thì cơ sở có thể tổ chức giết mổ ngay để bảo đảm nguồn cung thịt an toàn cho người dân TP.