Có thâm niên gần 10 năm trồng cây hồ tiêu, nông dân Võ Đồng (trú ở thôn Hội Phú xã Hoài Hảo, huyện Hoài Nhơn, Bình Định) cho biết: “Trong 1.800 trụ tiêu của gia đình thì có trên 1.000 trụ tiêu từ 5 năm trở lên, phát triển tốt và đang trong giai đoạn cho thu hoạch. Không hiểu sao từ sau đợt lũ lụt cuối năm 2016, bị ngập ngập úng rễ hay sao đó mà các trụ tiêu cứ chết dần, chết mòn, chết nhanh có, chết chậm cũng có. Ban đầu là vài trụ, nhưng đến giờ số trụ chết lên đến khoảng hơn 600 trụ. Như vậy, năm nay thu nhập từ cây tiêu của gia đình tôi giảm hơn một nửa, coi như mất trắng hơn 200 triệu đồng”.

Người trồng tiêu huyện Hoài Nhơn (Bình Định) rầu rĩ vì cây tiêu đang cho thu hoạch bỗng chết hàng loạt

3 vườn tiêu với 500 trụ tiêu đang phát triển xanh tốt của gia đình ông Lê Văn Lựa (trú thôn Ngọc Sơn Bắc, xã Hoài Thanh Tây) cũng bỗng nhiên chết rũ hàng loạt. “Mấy ngày trước còn thấy lá xanh tươi, mấy ngày sau đã thấy lá vàng, chết dần chết mòn. Hiện trên 300 trụ tiêu của gia đình tôi đã bị thối rễ, phun thuốc cũng không cứu nổi”- ông Lựa than thở.

Chua chát hơn, 170 trụ tiêu, trong đó có khoảng 100 trụ tiêu 3 năm tuổi đang chuẩn bị thu đợt đầu tiên của gia đình anh Dương Xuân Huy (trú cùng xã Hoài Thanh Tây) bỗng dưng vàng lá, chết rụi hơn một nửa. Không chỉ vậy, số trụ tiêu đang giai đoạn năm 2 cũng bị tương tự, đang bị vàng lá và chết trên 30 trụ. Anh Huy chán nản: “Đây là năm đầu tiên tôi bắt đầu thu bói 100 trụ tiêu, nếu tiêu không chết bất ngờ như vậy thì cũng kiếm được khoảng 35 triệu đồng, lấy lại được phần nào vốn bỏ ra. Vườn tiêu này, tui đầu tư cả giống, trụ, phân bón nữa cũng đã trên 50 triệu đồng. Đó là chưa kể công cán, phân bón chăm sóc 3 suốt năm nay, giờ coi như mất trắng”.

Ông Nguyễn Ngọc Hoàng Thân - Chi hội trưởng mô hình trồng tiêu tại xã Hoài Thanh Tây (huyện Hoài Nhơn), cho biết: “Toàn xã có khoảng 18ha tiêu, từ đợt mưa lũ cuối năm 2016 đến nay đã có trên 3.000 trụ tiêu bị chết, bệnh lan rất nhanh và rộng, nhiều nhà vườn tiêu chết rụi nên đã mất trắng”.

Những trụ tiêu chuẩn bị thu hoạch có dấu hiệu vàng lá do bệnh chết nhanh, chết chậm trên cây tiêu

Theo thống kê của Phòng kinh tế huyện Hoài Nhơn (Bình Định), toàn huyện có gần 140ha tiêu, hiện nay có trên 6ha tiêu bị chết do bệnh chết nhanh, chết chậm tập trung tại một số xã như Hoài Tân, Hoài Hảo, Hoài Thanh Tây; Hoài Thanh…

Bà Trần Thị Kim Oanh - Cán bộ kĩ thuật Trạm trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Hoài Nhơn cho biết: “Nguyên nhân khiến bệnh chết nhanh trên cây tiêu phát triển mạnh chủ yếu là do cuối năm 2016 trên địa bàn huyện mưa lũ kéo dài, một số diện tích tiêu bị ngập nước, rễ bị úng, tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển gây hại, đặc biệt là nấm Phytophthora. Các vườn hồ tiêu bị bệnh chết nhanh đều thấy các chóp rễ chuyển sang nâu đen, lá chuyển sang vàng rồi rụng, cây héo khô, chết chỉ trong vòng vài ngày”.

Nhiều hộ trồng tiêu trắng tay vì cây tiêu bỗng dưng vàng lá, rụng lá chết

Bà Oanh cho biết thêm: “Trước tình hình trên, Trạm trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện đã có thông báo hướng dẫn cụ thể về biện pháp phòng trừ đối với bệnh chết nhanh, chết chậm trên cây tiêu. Đồng thời phối hợp với Trạm khuyến nông huyện thông qua các lớp tập huấn đầu vụ và giữa vụ Hè, trên các địa bàn các thôn, xã có sản xuất tiêu thì lồng ghép tập huấn quy trình phòng bệnh cho bà con nông dân. Riêng bà con nông dân khi phát hiện vườn tiêu có dấu hiệu bị bệnh, nông dân cần thu gom tàn dư cây bị bệnh mang ra khỏi khu vực trồng để tiêu hủy, xử lý đất tại các trụ tiêu bị bệnh bằng vôi bột, hố trồng phải xử lý bằng chế phẩm sinh học trước khi trồng lại…”