Từ cận và sau Tết nguyên đán 2018 đến nay, giá tôm ở Cà Mau và Bạc Liêu "nhảy múa" liên tục. Trước Tết, giá tôm nguyên liệu bất ngờ giảm 10.000-20.000 đồng/kg. Sau Tết, giá mặt hàng lại tăng từ vài ngàn đến 10.000 đồng/kg.

Nguy cơ rớt giá

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Cà Mau (CASEP), tại Cà Mau và Bạc Liêu, giá tôm sú loại 30 con/kg là 220.000 - 225.000 đồng/kg, loại 40 con 195.000 - 200.000 đồng/kg. Giá tôm thẻ ướp đá cỡ 100 con/kg là 102.000 đồng/kg, tôm thẻ ôxy 104.000 đồng/kg. Nhìn chung, giá tôm ở đây tăng khoảng 10.000 đồng/kg so với vài tháng trước.

Nguyên nhân giá tôm tăng chủ yếu là do thị trường khan hiếm vì phần lớn người nuôi mới bắt đầu vào vụ mới. Riêng tôm thẻ chân trắng đang được thị trường Trung Quốc hút hàng nên càng khan hiếm. Tuy nhiên, việc thương lái Trung Quốc lùng mua tôm mà không xem xét về dư lượng hóa chất khiến người nuôi chủ quan, lơ là nuôi tôm sạch.

Thả tôm giống cho vụ nuôi mới ở Bạc Liêu

Ông Võ Hồng Ngoãn - người nuôi tôm lâu năm ở xã Vĩnh Trạch Đông, TP Bạc Liêu - nhận định: "Trước Tết, tôm giảm giá đột ngột có thể do cơ quan quản lý Trung Quốc tập trung xử lý việc trốn thuế qua biên mậu khiến thương lái ngưng thua mua. Bình thường thương lái Trung Quốc mua tôm cỡ lớn giá rất cao khiến các DN chế biến trong nước không thể cạnh tranh. Khi thương lái ngưng mua, giá giảm mạnh làm người nuôi hoang mang và nghĩ DN chế biến ép giá".

Mặt khác, theo một số doanh nhân ngành xuất khẩu tôm, năm 2018, con tôm sẽ gặp thách thức lớn trên thương trường quốc tế. Đó là sự đòi hỏi ngày càng nghiêm ngặt hơn về vệ sinh an toàn thực phẩm. Theo đó, quy định về sự minh bạch và truy xuất nguồn gốc từng gói hàng sẽ chặt chẽ hơn. "Điều lo nhất là hiện có đến 90% tôm nuôi trong điều kiện nhỏ lẻ, manh mún, khó kiểm soát chất lượng. Do vậy, giải pháp cấp thiết là dồn điền để tạo ra các trang trại nuôi tôm lớn hoặc hợp tác hóa" - một doanh nhân chế biến thủy sản đề xuất.

Các chuyên gia dự báo nếu thời tiết tốt, chắc chắn sản lượng tôm nuôi 2018 sẽ tăng mạnh. Tuy nhiên, năm 2018, sản lượng tôm toàn thế giới cũng có thể sẽ tăng mạnh. Nếu tất cả dự báo đúng, người nuôi tôm có thể phải đứng trước nguy cơ trúng mùa rớt giá.

Tràn lan con giống kém

Khi giá tôm tăng, người nuôi có nhu cầu mở rộng diện tích nuôi dẫn đến giá con giống tăng theo nhưng khó kiểm soát chất lượng.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Bạc Liêu cho biết từ đầu năm 2018 đến nay, sở này đã thành lập nhiều đoàn thanh, kiểm tra giống thủy sản. Qua đó, phát hiện hơn 30 triệu con giống chưa qua kiểm dịch, xử lý hàng chục trường hợp vi phạm, tổng số tiền phạt hơn 175 triệu đồng.

Cụ thể, đầu tháng 3-2018, đoàn kiểm tra liên ngành của Bộ NN-PTNT phối hợp với Thanh tra Sở NN-PTNT và Công an tỉnh Bạc Liêu phát hiện hàng chục xe tải vận chuyển gần 10 triệu con tôm giống lậu. Ngày 14-3, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Bạc Liêu đã lập biên bản xử phạt 2 trường hợp vi phạm với số lượng hơn 7 triệu con tôm giống chưa qua kiểm dịch.

Đáng nói là nhiều chủ phương tiện chấp nhận đóng phạt chứ không qua kiểm dịch bởi mức phạt cao nhất chỉ 6-8 triệu đồng/lần, chưa bằng 10% lợi nhuận mà các cơ sở vi phạm có được.