Sau nhiều lần vỡ nợ vì thất bại liên tiếp, ông Võ Tuấn Tú (SN 1964, ở thôn Châu Trúc, xã Mỹ Châu, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) đã tìm được hướng đi mới trong việc nuôi cá chình và bống tượng. Nhờ vào sự mày mò và bí quyết riêng, mỗi năm nông dân này thu về hàng trăm triệu đồng.

7 năm liền thua lỗ

Trước mắt chúng tôi, khu nuôi cá của lão nông Võ Tuấn Tú hiện ra ở xóm Cù Lao (thôn Châu Trúc) trải rộng với diện tích 2ha. Ông Tú khá nổi tiếng ở vùng đất này vì là người có gan làm giàu, đi vay mượn khắp nơi chỉ để phục vụ cho đam mê nuôi cá của mình. Thế nhưng, mọi tò mò chờ đợi được diện kiến nhân vật của chúng tôi bỗng chốc tan biến bởi ông Tú đã xua tay từ chối phỏng vấn.

 Nông dân Võ Tuấn Tú bên hồ nuôi chình và bống tượng. Ảnh: D.T

Phải sau gần 1 giờ đồng hồ thuyết phục thì người nông dân này mới đồng ý bắt đầu câu chuyện với lý do duy nhất là chia sẻ kinh nghiệm nuôi cá để trao đổi với những nông dân có niềm đam mê thực sự về loài chình, bống tượng.

Vốn sinh ra ở vùng đất Gò Bồi (huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định), cuộc sống khó khăn nên gia đình ông Tú trôi dạt về xóm Cù Lao sinh sống bằng nghề sông nước.

“Ngày còn ở Gò Bồi, khi ra sông tôi cực kỳ thích thú với loài chình. Đây là đặc sản quý ở địa phương, nếu bắt được mang đi chợ bán rất có giá trị nên thời gian dài gia đình tôi sống dựa vào nó. Vì vậy, khi di dời về nơi ở mới, tôi hi vọng làm kinh tế với loài cá này sẽ mang lại cho mình nguồn thu nhập ổn định”- ông Tú nhớ lại.

Thế nhưng, làm kinh tế không dễ dàng như ý nghĩ của ông Tú. Bắt đầu, nuôi cá chình từ năm 2000 và đến 7 năm liên tiếp ông vẫn lâm vào cảnh thua lỗ liên miên, nợ nần chồng chất. Có năm thua lỗ do thiên tai, đỉnh điểm thiệt hại lên đến con số 1,6 tỷ đồng. Lâm cảnh khốn khó, nhiều lúc người nông dân này đã từng nghĩ đến chuyện từ bỏ nghề để đi làm thuê kiếm sống, trả nợ.

Ông Tú chia sẻ: “Thời điểm đó, tôi quá non kinh nghiệm và chưa hiểu biết về loài chình. Môi trường nuôi, cách cho ăn… không phù hợp đã khiến cá bị bệnh tật rồi chết trắng hồ. Rất may, nhờ vào nguồn vốn vay được Hội Nông dân ở địa phương giới thiệu, tôi liều mình vay rồi bắt đầu lại mọi chuyện”.

Sau vấp ngã, nông dân Võ Tuấn Tú đã đi tìm hướng nuôi mới cho mình, ông tâm niệm rằng ngoài việc cùng “ăn ngủ” để hiểu căn bệnh của cá thì mình cần lắng nghe những gì vật nuôi này muốn. Thế là, ông Tú lên kế hoạch cho việc đầu tư nuôi cá chình, cá bống tượng thật chỉn chu, khoa học. Mọi trang mạng, sách báo có nội dung chia sẻ về kinh nghiệm nuôi chình, bống tượng được ông Tú lùng sục, nghiền ngẫm không bỏ sót một từ ngữ hay hình ảnh nào.

Môi trường sạch, không hóa chất

 Ông Tú đang kiểm tra tình trạng sức khỏe của loài chình. Ảnh: D.T

Ông Tú cho rằng, cá bống tượng, chình đều có thói quen ăn ở giống hệt nhau và thời gian nuôi cũng tương đương. Bên cạnh đó, đây đều là loại đặc sản có giá trị cao nên được khách hàng rất ưa chuộng.

“Nếu như cá trê, cá lóc có tố chất ăn tạp và chịu được môi trường ô nhiễm thì 2 loại cá này lại nói không với những điều đó. Thức ăn của chúng phải là mồi tươi sống. Cá chình thì đòi hỏi gắt gao hơn, nó đẻ từ biển và di cư vào nước ngọt nên con giống không thể nhân tạo được mà phải mua giống tự nhiên. Đặc biệt, môi trường sống phải tuyệt đối sạch sẽ, không được ô nhiễm”-ông Tú nói.

Để chuẩn bị nguồn thức ăn tươi, ông Tú mua cá vụn của các hộ đánh bắt trên đầm Trà Ổ về tự chế biến thành thức ăn cho chình, đảm bảo an toàn cho vật nuôi, đồng thời giảm chi phí. Bình quân mỗi ngày, ông tiêu tốn khoảng 500.000 đồng cho việc mua thức ăn. Theo ông Tú, 2 loại cá trên rất dễ mắc bệnh ghẻ lở về da nên người nuôi cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh để phòng tránh.

“Khi phòng tránh được thì việc nuôi cá mới hiệu quả, chứ để đến lúc phải chữa bệnh thì coi như mình thua. Cách phòng bệnh của tôi rất đơn giản, môi trường nuôi phải thực sự an toàn thì loài cá mới phát triển được. Tôi mời các chuyên gia công nghệ vi sinh về tận nhà, cầm tay chỉ việc để tôi biết cách ứng dụng vào xử lý các hồ nuôi. Việc cải tạo ao, xử lý nước tôi không dùng hóa chất, kháng sinh mà chỉ dùng công nghệ lên men vi sinh từ các nguyên liệu như mật, đường, cám gạo. Nhờ vậy, môi trường nuôi không hề bị ô nhiễm”- ông Tú chia sẻ.

Hiện tại, ông Tú đầu tư hơn 1,5 tỷ đồng để sở hữu 4 hồ nuôi kiên cố, có khả năng chống chịu được thiên tai. Với 3.000 con chình, 1.000 cá bống tượng, ông nuôi riêng biệt theo phương thức luân canh, mỗi năm xuất bán 1 hồ để có tiền trang trải cuộc sống và đầu tư cho vụ kế tiếp.

“Cá nuôi từ 1,5 năm đến 2 năm mới bán được, ban đầu con giống chỉ nặng 1 lạng nhưng đến khi xuất bán nặng hơn 1kg. Làm nghề này, phải thực sự đam mê và chịu khó vì thời gian nuôi rất dài. Trải qua những thất bại, giờ đây gia đình tôi đang thu quả ngọt, nếu không gặp sự cố về thiên tai thì có thể lãi đến 400 triệu đồng/năm. Nông dân có niềm đam mê với cá chình, bống tượng, tôi sẵn sàng chia sẻ trao đổi những kinh nghiệm của mình để bà con tham khảo”-ông Tú nói.

Ngoài giỏi làm kinh tế, ông Võ Tuấn Tú còn đi tiên phong trong việc đóng góp xây dựng nông thôn mới. Hiện, ông giải quyết việc làm cho 3 lao động thường xuyên với thu nhập 6 triệu đồng/người/tháng, đến mùa thu hoạch số lao động thời vụ lên đến 15 người với tiền công 200.000 đồng/ngày. Bên cạnh đó, mỗi năm ông giúp 6 hộ dân thoát nghèo và vươn lên làm giàu bền vững.