Từ việc nuôi tôm sú những năm gần đây đối mặt với nhiều rủi ro, nhiều bà con làm mô hình nuôi tôm quảng canh và tôm - lúa tại Cà Mau đã tự ý chuyển đổi qua thả nuôi thẻ chân trắng. Hiện nay, sự “xé rào” này đang bùng phát trên diện rộng. Thực trạng trên tiềm ẩn hậu quả khó lường nếu người dân ham lợi thả nuôi liên tục nhiều vụ liền.

 

Tôm thẻ chân trắng chỉ nuôi theo hình thức công nghiệp, được quản lý tốt mới mang lại hiệu quả bền vững

Tại Cà Mau, thẻ chân trắng không phải xa lạ với người nuôi tôm. Từ nhiều năm trước, loại này đã được bà con địa phương thả nuôi phổ biến theo hình thức thâm canh hoặc bán thâm canh. Tuy nhiên, vài năm nay tại huyện Thới Bình, U Minh người dân đã bắt đầu thả nuôi tôm thẻ chân trắng trong các ao nuôi tôm tự nhiên và bất ngờ mang lại lợi nhuận khá cao. Từ đó, phát sinh tràn lan. Đặc biệt, sau mùa hạn mặn lịch sử 2015 - 2016, tình trạng trên diễn ra càng phổ biến hơn.

Gia đình ông Hồ Hoàng Nam (xã Nguyễn Phích, huyện U Minh) đã thả nuôi tôm thẻ chân trắng trong vuông tôm quảng canh được khoảng nửa năm nay. Theo đánh giá của ông Nam, nuôi này mang lại hiệu quả cao hơn tôm sú.

Qua hai vụ nuôi, ông thấy con thẻ chân trắng đạt tỷ lệ sống cao hơn sú rất nhiều. Đặc biệt, thời gian cho thu hoạch rất ngắn, chỉ cần chưa tới 2 tháng. Trên diện tích 12 công đất, gia đình ông ước đã có nguồn thu hơn 80 triệu đồng. Trong khi đó, hai năm gia đình ông Nam nuôi tôm sú cũng không có được số tiền lớn thế này.

Còn gia đình anh Dương Công Bằng (ngụ xã Hồ Thị Kỷ, huyện Thới Bình) có đất 3 ha đất nuôi tôm. Thấy nhiều bà con vùng cạnh bên thả thẻ chân trắng thành công, anh đã dùng 4 công đất tiến hành thả nuôi thử. Đến nay, đã trải qua 3 vụ nuôi, với thời gian chỉ khoảng 8 tháng đã cho gia đình nguồn thu hơn 60 triệu đồng. Hiện nay, gia đình anh Bằng đang tiếp tục mở rộng diện tích nuôi thẻ. Đặc biệt, nhiều bà con địa phương thấy hiệu quả cũng đang tiến hành làm theo.

Từ những thành công bước đầu như vậy, hình thức nuôi tôm thẻ chân trắng trong vuông tôm quảng canh và tôm – lúa đang được bà con làm tràn lan. Riêng huyện Thới Bình đã lên đến khoảng 8.000 ha. Tuy nhiên, theo những hộ nuôi có thâm niên, nếu thả tôm thẻ chân trắng liên tục, rất dễ gặp thất bại.

Anh Bào Văn Mến (xã Tân Lộc Đông, huyện Thới Bình), người có kinh nghiệm thả khoảng 7 vụ tôm thẻ chân trắng cho biết: Gia đình bắt đầu thả nuôi thẻ chân trắng từ năm 2015. Sau những vụ đầu cho thu hoạch khá, càng về sau tình hình nuôi càng khó. Thời gian gần đây gia đình anh liên tiếp thua lỗ, từ đó đã phải quay lại thả nuôi tôm sú.

 

Tôm thẻ chân trắng không được phép nuôi tự nhiên

Thạc sĩ Mã Huy, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Cà Mau cho biết: Tôm thẻ chân trắng chỉ được nuôi với hình thức thâm canh và bán thâm canh. Thực trạng người dân tự phát thả nuôi thẻ tự nhiên là không phù hợp với chủ trương của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Ông Huy khuyến cáo, tuyệt đối không nên nuôi tôm thẻ chân trắng theo hình thức tự nhiên. Lý do, tôm thẻ chân trắng sức ăn rất mạnh, khi được nuôi thường xuyên sẽ làm môi trường tự nhiên suy giảm nghiêm trọng. Người dân nuôi tôm theo hình thức quảng canh hay lúa - tôm chưa lắm rõ quy trình cải tạo vuông tôm cũng như quản lý dịch bệnh trên tôm thẻ, vì vậy rất dễ gặp thất bại ở những vụ nuôi tiếp theo. Khi thất bại rồi, trở lại nuôi tôm sú sẽ càng khó khăn hơn.

Khó khăn trong việc nuôi tôm thẻ chân trắng đã được minh chứng. Mặt khác, giá cả tôm này rất bấp bênh, so về giá trị kinh tế còn thua xa con tôm sú. Bên cạnh đó, mặt hàng tôm sú đã khẳng định được giá trị bền vững và là thế mạnh đặc biệt của Cà Mau. Vì vậy, người dân không nên chạy theo cái lợi trước mắt sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường về lâu dài./.