Phóng sinh tức là nhìn thấy các loại chúng sinh có mạng sống đang bị bắt nhốt, giam cầm, sắp sửa bị giết hại, kinh hoàng, tù túng, mạng sống trong phút giây nguy ngập, liền phát lòng từ bi tìm cách cứu chuộc. Như vậy tức là hành vi giải thoát, phóng thích, cứu lấy mạng sống.

Trong kinh Hoa nghiêm, phẩm Phổ Hiền hạnh nguyện dạy rằng: “Chúng sinh thương yêu nhất là sinh mạng, chư Phật thương yêu nhất là chúng sinh. Cứu được thân mạng chúng sinh thì thành tựu được tâm nguyện của chư Phật”.

Tuy nhiên, việc phóng sinh hàng tấn cá trong đó có cá chim trắng Colossoma brachypomum, một loài cá ăn thịt đáng sợ trong họ cá hổ Characidae du nhập từ Nam Mỹ được nuôi ở các ao hồ Việt Nam thì quả thực quá sức tưởng tượng.

Cá chim trắng được phóng sinh xuống sông Hồng. Ảnh: Vietnamnet .

Rất nhiều cá thể của loài này đã vượt khỏi tầm kiểm soát của con người thoát ra vùng lòng hồ. Chúng tấn công ăn thịt rất nhiều các loài cá bản địa, chúng là nỗi khiếp sợ của các loài lưỡng cư, bò sát và ngay cả một số loài thú nhỏ.

Những ghi nhận cách đây vài năm tại huyện Thống Nhất, Đồng Nai là cá chim trắng được nuôi trong ao đã cắn đứt ngón tay út của một phụ nữ trong lúc giặt quần áo ở cầu ao. Những con cá chim trắng trên 1 kg trở lên thường hay tấn công đàn vịt con nuôi, chăn thả trong ao. 

Tưởng chừng như mối nguy này là lời cảnh báo rõ nhất cho con người nhưng điều đó hầu như không được cảnh báo, để người dân cứ tự phát nuôi thịt loài cá hung dữ này và còn tổ chức phóng sinh loài cá này.

Đổ nhẹ cá xuống sông Hồng nhưng họ không hề biết rằng cá chim trắng là mối nguy hại lớn cho hệ sinh thái sông Hồng. Ảnh: Vietnamnet

Thông tư liên tịch số 27/2013/TTLT-BTNMT-BNNPTNT, ngày 26/9/2013 quy định tiêu chí xác định loài ngoại lai xâm hại và ban hành danh mục loài ngoại lai xâm hại thì loài cá này thuộc Nhóm 1: Loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại đã xuất hiện trên lãnh thổ Việt Nam.

Cá chim trắng nước ngọt là loài ngoại lai có tập tính hung dữ, ăn tạp, săn mồi theo bầy sẽ tiêu diệt các loài thủy sản bản địa sinh sống tự nhiên ở lưu vực sông này. Việc nuôi thương phẩm loài cá này đã được khuyến cáo là chỉ nên giới hạn ở những vùng được xem là an toàn, có điều kiện che chắn kỹ lưỡng bằng đê bao, đăng, lưới. Không nên phát triển nuôi ở những vùng có lũ lụt thường xuyên và không có điều kiện kiểm soát con giống thả nuôi và đặc biệt là không được phát triển cá chim trắng ở những vùng nhạy cảm về sinh thái.

Thiết nghĩ, việc phóng sinh cá, trong đó có cá chim trắng Colossoma brachypomum cần được kiểm soát chặt chẽ để chặn đứng mối nguy hiểm này.