Theo thông cáo mới nhất của UBND Phú Yên, đợt tôm hùm chết thiệt hại kỷ lục xảy ra trong các ngày từ 24 - 26/5 và 1 - 6/6, tại vùng nuôi xã Xuân Phương và phường Xuân Yên (thị xã Sông Cầu) đã gây chết 1.636.654 con tôm hùm, thua lỗ nghiêm trọng cho 693 hộ nuôi.

Tôm hùm chết không liên quan đến việc xả thải

Tại cuộc họp báo, bà Lê Đào Anh Xuân, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Yên cũng khẳng định: “Việc tôm hùm nuôi lồng bè tại xã Xuân Phương và phường Xuân Yên bị chết không có sự liên quan nào đến việc xả thải của Nhà máy chế biến thủy sản Nguyễn Hưng. Và mọi kết quả phân tích mẫu nước thải thô của Nguyễn Hưng và nước ô nhiễm tại vùng nuôi cho thấy không có sự tương quan với nhau…”.

UBND tỉnh Phú Yên họp báo công bố nguyên nhân tôm hùm chết trên địa bàn thị xã Sông Cầu

Qua xác minh của Công an tỉnh Phú Yên thì trong thời gian nâng cấp hệ thống xả thải, toàn bộ nước thải của nhà máy đã được vận chuyển xử lý tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Bột cá Phú Bình. Trích xuất từ camera thì không phát hiện nhà máy lén lút xả nước thải ra môi trường

Các mẫu nước được đem đi xét nghiệm có kết quả như sau: Trung tâm phân tích thí nghiệm thuộc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh (gồm 01 mẫu nước thải của Nhà máy chế biến thủy sản Nguyễn Hưng chưa qua xử lý và 01 mẫu nước vùng nuôi có tôm chết) cho thấy nguồn nước ô nhiễm tại khu vực nuôi trồng của người dân dẫn đến tôm chết và nguồn nước tại khu vực xả thải của công ty Nguyễn Hưng khác nhau hoàn toàn. Đoàn công tác của Cục môi trường Miền Trung và Tây Nguyên (thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường) cũng có kết quả tương tự.

Theo đó, các trung tâm đã đưa ra kết luận tôm hùm chết là do: môi trường vùng nuôi đã bị ô nhiễm, tích tụ lượng lớn các chất hữu cơ. Tại khu vực này thời tiết diễn biến rất bất thường (nắng nóng kéo dài chuyển mưa lớn đột ngột, nhiệt độ nước cao) dẫn đến sự phân hủy chất hữu cơ, sự phát triển của các loài vi tảo... các hoạt động này cần tiêu thụ một lượng oxy lớn trong nước.

Đợt tôm hùm chết vào cuối tháng 5/2017, đã gây chết 1.636.654 con tôm hùm, thua lỗ nghiêm trọng cho 693 hộ nuôi.

Kết hợp với lượng tôm hùm nuôi tại khu vực này dày cả về mật độ lồng cũng như mật độ con tôm trong lồng; việc cắm cọc tre, sử dụng lốp xe để nuôi vẹm, hàu đã cản trở quá trình lưu thông nước, dẫn đến hiện tượng oxy trong nước rất thấp. Tổng hợp tất cả các nguyên nhân trên đã gây nên hiện tượng tôm hùm chết hàng loạt.

Hỗ trợ người dân theo cơ chế đặc thù

Với những nguyên nhân đã được công bố, ông Trần Hữu Thế, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên cho biết, tỉnh Phú Yên đã có báo cáo với Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, Ngành trung ương đề nghị có cơ chế hỗ trợ đặc thù cho người dân. Vì tôm chết là do nguyên nhân khách quan.

Tại địa phương, Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Yên sẽ có trách nhiệm tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân tỉnh ban hành các chính sách hỗ trợ cho người dân.

Để hỗ trợ người nuôi, các Ngân hàng thương mại và Ngân hàng chính sách xã hội tỉnh Phú Yên đang thống kê các dư nợ cho vay của các hộ dân có tôm hùm nuôi chết để có giải pháp tiếp tục hỗ trợ cho vay để tái sản xuất.

Trong quá trình xem xét hồ sơ cho vay, các ngân hàng và chính quyền địa phương sẽ căn cứ theo quản lý quy hoạch vùng nuôi, quy trình sản xuất để những hộ dân được vay vốn sẽ sản xuất an toàn và bền vững.